Fiat’ın C segmentinde yer alan modeli Bravo gösterge panelinde yer alan arıza lambaları ne anlama geliyor? Fiat Bravo gösterge ekranı uyarı ve ikaz işaretlerinin anlamlarına bakacağız. Ayrıca Fiat Bravo gösterge paneli arıza lambaları nasıl söndürülür gibi çözüm ve tamir yollarını sizlere aktaracağım.
Fiat, her zaman dönemine göre donanımlı ve özellikli arabalar üretmesiyle bilinen bir markadır. Özellikle c segmentinde yer alan modellerinde çok fazla özellik kullanılır. Önce Brava, daha sonra Stilo ve son olarak Bravo modeliyle bu sınıfta yer almaya çalıştı. Bravo, oldukça kaliteli ve bir kadar özellik barındıran modelidir. İlk olarak 2007 yılında ülkemizde satışa sunulmuş ancak istediği satış rakamlarını yakalayamayınca 2013 yılında durdurulmuştur. Bravo’nun “1.4, 1.4 Multiair, 1.4 T-Jet, 1.4 Turbo, 1.6 Multijet ve 1.9 Mjet” motor tiplerinin yanı sıra “Active, Active Plus, Dynamic, Dynamic Plus, Easy, Emotion ve Sport Style” donanım paketleri vardır. Bunların hepsi birbirinden farklı uyarı işaretleri ile arıza lambaları içerebilir. Bu yüzden aracınızın gösterge panelinde yanan işaretin anlamı bilmeniz aracınızı tanımanız açısından önemlidir. Ayrıca tamir sırasında doğrudan sorunun kaynağını bilmek maliyet açısından avantaj sağlayabilir. Örneğin Bravo’da Dualogic şanzımanın kendine özgü ikan lambası bulunabilir.
Gösterge Arıza Lambaları ile Uyarı ve İkaz İşaretleri Renkleri Anlamları Nelerdir?
Aracınızın gösterge ekranın normal sürüş sırasında hiç bir işaretin yanık olmaması gerekir. Ancak bir işaret yanıyorsa önce dikkat edilmesi gereken şey rengidir. Çünkü bu işaretlerden bazıları size bilgi verirken bazıları acil bir durum olduğunu gösterebilir. Şimdi renk ayrımına bakarak daha iyi kavramaya çalışalım.
Yeşil İşaretler: Bir Donanım Aktif Olarak Çalıştığını Gösterir
Fiat Bravo’nun gösterge ekranında yeşil renkli olarak gördüğünüz işaretler bir donanınım aktif olarak çalıştığını gösterir. Örneğin hız sabitleyiciyi aktif hale getirdiyseniz size çalışır durumda olduğunu göstermek için yanar. Kesinlikle panik yapacak ve korkacak bir şey yoktur. İlgili özelliği devre dışı bıraktığınızda sönecektir.
Nedenleri: Kısa farlar açık, hız sabitleyici çalışıyor, ECO sürüş modu aktif vs.
Sarı/Turuncu İşaretler: Acil Değil Ancak Dikkat Gerektirir?
Fiat Bravo gösterge ekranında sarı veya turuncu renkli ikaz lambasının yandığını görürseniz acil olmayan ancak dikkat etmeniz gereken bir sorunu işaret eder. Örneğin sensör arızaları nedeniyle motor arıza ışığı, ESP’nin kapalı olduğunu veya airbag veya ABS’nin çalışmadığını gösterir. Bu renkte uyarı işaretinin yandığını görürseniz aracınızı dikkatli şekilde kullanmanız gerekir. Eğer Sönmüyorsa bir ustadan yardım almanızı gerekmektedir.
Nedenleri: ESP OFF, hava yastıkları kapalı, motor arıza lambası (check engine) ABS devre dışı vb.
Kırmızı İşaretler: Ciddi Problem veya Acil Durum
Eğer gösterge ekranında kırmızı renkte arıza lambası veya uyarı işareti görürseniz muhakkak aracınızı hemen güvenli bir yere çekin ve usta çağırın. Kırmızı renkte işaretler hemen müdahale edilmesi gereken acil sorunu işaret. Bazen aracınızın motor ve mekanik aksamında ciddi bir sorun göstermek için bazen de sizin güvenliğinizi tehlikeye atabilecek sorunlar olduğunu gösterir. Örneği emniyet kemeri, hararet lambası, akü şarj olmuyor gibi işaretlerdir.
Nedenleri: Motor yağ basıncı düşük (yağ lambası), hararet, Emniyet kemeri takılı değil vb.
Fiat Bravo Gösterge Arıza Lambaları Anlamları
Fiat Bravo aracınızın gösterge ekranında yanabilecek tüm arıza işaretleri ile uyarı ve ikaz işaretleri aşağıda gösterilmiştir. Önemli olan arıza işaretinin rengidir.
1- El Freni Çekili Uyarı İşareti
Fiat Bravo’da eski sistem kol şeklinde el freni bulunur. Aracınızı park ettiğiniz zaman yükün şanzımana binmemesi ve kendi kendine hareket etmemesi için el freni çekilir. Bu sırada gösterge ekranında “kırmızı yuvarlak içinde ünlem işareti” yandığını görürsünüz. Aracınızı çalıştırıp hareket etmeden önce el frenini indirdiğinizde genelde bu uyarı ışığı söner. Ancak sönmüyorsa fren sisteminde bir arıza var demektir. Genelde fren müşürü ve el freni halatı takılı kalmasından dolayı el freni inik olmasına rağmen yanabilir.
2- Fren Hidroliği Seviyesi Düşük Uyarısı
Fren hidrolik yağı araçlarda en önemli görevi yağ diyebiliriz. Fren servosu yağı basınçlandırarak hortumlara basar ve sorunda bu yağ kaliperleri iter. Bu sayede balatalar sıkışır ve aracınızın yavaşlaması sağlanmış olur. Fiat Bravo yaklaşık olarak 1 litre civarında fren hidrolik yağı alır. Eğer yağ miktarı 800 ml altına düşerse sürücüye fren yağının eksildiğini göstermek için gösterge ekranında el freni ışığı ile sarı/turuncu renkte fren arıza lambası yanacaktır. Bu şekilde kullanmaktan kesinlikle kaçınmalısınız. Çünkü fren yağı olmayan arabanın frenleri tutmayacaktır. Ek bilgi olarak Fiat Bravo’da Dot4 fren yağı kullanılmaktadır.
3- Akü Işığı (Şarj Sistemi Arızası)
Otomobillerin motoru çalışmadan önce kontağı akü açılacak kadar bir tur çevirdiğinizde gösterge ekranında tüm ışıkların yandığını görürsünüz. Bunlardan bir tanesi de akü ışığıdır. Ancak motor çalıştıktan sonra hepsinin sönük olması gerekir. Akü lambası da söner ve araç artık ihtiyacı olan elektrik enerjisini şarj dinamosundan (alternatör) sağlamaya başlar. Şarj dinamosunun 12.5 ile 14 volt arasında elektrik üretmesi gerekir. Eğer bu seviyenin altına veya üstüne çıkarsa aracınızın motoru çalışırken gösterge ekranında akü lambasının yandığını görürsünüz. Ancak eskimiş akü şarj tutmayacağı için yine akü lambasının yanmasına neden olabilir. Kesinlikle bir oto elektrikçide aracınızın aküsünü ve şarj dinamosunu multimetre yardımıyla ölçtürmeniz gerekir.
4- Hararet Lambası (Motor Soğutma Suyu Aşırı Sıcak)
Otomobil motorlarının içerisinde sürekli bir hava/yakıt karışımı nedeniyle yanma meydana gelir. Bu yanmalar sonucu ortaya çıkan sıcaklık motor soğutma sistemi tarafından soğutulur. Motorun normal çalışma sıcaklığı 90° C olmalıdır. Bu değerler -+5 derece normal olarak kabul edilebilir. Ancak motor suyu sıcaklığı 95 derece ve üstüne çıktığı zaman motor aşırı ısınmış demektir. Eğer hemen müdahale edilmezse araba hararet yapmış kabul edilir. Önce üst kapak contası yanar daha sonra ise aşırı sıcaklığa dayanamayan motor yatak sarar. İşte sürücüyü motorun herhangi bir aşırı sıcaklığa maruz kaldığını göstermek için gösterge ekranında “kırmızı hararet işareti” veya “motor sıcaklığı aşırı yüksek” uyarısı belirir. Hemen aracınızı müsait bir yere çekip motoru kapatmalısınız. Hararete sebep olan arızanın kaynağını bulmanız gerekir. Termostat arızası, devirdaim pompası arızası, motor soğutma suyu seviyesinin düşük olması, radyatör hortumu delinmesi veya üst kapak contasının yanması hararete en çok sebep olan arızalardır.
5- Yağ Lambası (Motor Yağ Basıncı Düşük)
İçten yanmalı motorların içerisinde pistonlar, krank mili subaplar gibi parçalar sürekli olarak hareket halindedir. Ayrıca birbirine sürtünürler. Fizik kuralları gereği metal sürtünmesi aşınma ve ısınma meydana getirir. İşte bunun önüne geçmek için motorlar içerisinde yağ kullanılır. Motor yağının görevi aşırı ısınma ve sürtünme nedeniyle olabilecek aşınmaların önüne geçmektedir. Aracınızın motoru çalışmazken motor yağı alt tarafta karter adı verilen depoda bulunur. Ancak marşa bastığınız anda yağ pompası yağı motorun üst kısımlarına gönderir. Aracınız rölantide çalışırken motor yağının basıncı 1.0 bar (14.5 psi) seviyesindedir. Bu basınç her 1000 RPM (devire) karşılık 1.0 bar artar. Bu basıncın değerini ölçen parçaya ise yağ müşürü veya yağ basınç sensörü adı verilir. Eğer aracınızın motorunda yağ basınç değeri 0.7 bar altına düşerse gösterge panelinde kırmızı yağ lambası yanar. Yağ basıncı düşük uyarı ışığının yanmasının sebepleri ise, “yağ seviyesinin düşmesi, yağ müşürü arızası, yağ filtresinin tıkalı olması, yağ pompasının arızalanması ve aracın motor yataklarında açılma yani aracın motor istemesi” olarak sıralanabilir.
6- Motor Arıza Lambası (Check Engine)
1990’lı yıllarda bilgisayar teknolojisi hayatımızın her alanına girmeye başladı. Otomobillerde bunların başında yer alıyor. Eskiden bir aracın arıza yaptığını fiziki olarak belirti verdiği zaman öğrenirdik. Ancak gelişen teknoloji ile birlikte motor kontrol ünitesi (ECU) adı verilen bilgisayar sistemleri araçları sürekli kontrol eder hale geldi. Motor ve bileşenlerinde yer alan sensörlerden gelen sinyalleri toplayan ECU, aracın en verimli, ekonomik ve performanslı şekilde çalışmasını sağlar. Her sensörün kendine has kodları vardır ve bunlara arıza kodları veya OBD-2 hata kodları adı verilir. Bu sensörlerden gelen veriler normal çalışma aralığının dışına çıkarsa ECU arıza olduğunu düşünür ve sürücüye bilgi vermek için gösterge ekranında motor arıza lambası yakar. Motor arıza lambasının yanmasının pek çok sebebi vardır. Ne sebeple yandığını öğrenmenin en iyi yolu ise bilgisayarla diyagnostik taraması yaptırıp arıza veren sensöre yönelmektir.
7- Genel Arızası İşareti (Sarı Üçgen İçinde Ünlem)
Fiat Bravo aracınızın gösterge ekranında sarı üçgen içerisinde ünlem işareti şeklinde uyarı lambasını yandığını görüyorsanız, anlamı araçta genel ve dikkat etmeniz gereken bir sorun var demektir. Bu uyarı ışığı genelde tek başına yanmaz. Örneğin el freni işareti bile birlikte yandığını görüyorsanız fren sisteminde arıza var demektir. Ancak tek başına sadece genel arıza ışığının yandığını görüyorsanız fren hidrolik yağı, direksiyon yağı veya cam suyu seviyesi gibi şeyleri kontrol etmelisiniz.
8- Kızdırma Bujisi Arızalı Uyarı Işığı
Fiat Bravo’nun 1.6 ve 1.9 multijet dizel motorları bulunmaktadır. Dizel motorun çalışma prensibi sıkıştırma mantığıdır. Yani açacak olursak, marşa basmadan önce kontağı açıp bir kaç saniye beklersiniz. Bu sırada motor içerisinde hava sıkışır. Sıkışan hava ısınır ancak yakıtın hala tutuşması için yeterli sıcaklık yoktur. İşte kızdırma bujileri bu sırada havayı daha fazla ısıtır. Yakıt püskürtüldüğü zaman sıcak havayla temas eder ve yanma meydana gelir. Isıtma bujisi adı da verilen bu parçanın ömrü yaklaşık olarak 60 bin kilometre kadar falandır. Bu zamandan sonra değiştirilmesi gerekir. Bravo’nun gösterge ekranında kızdırma bujisi ışığı yandığını görüyorsanız parçayı değiştirmeniz gerekebilir. Ancak mazot enjektörü ve mazot pompası arıza yaparsa yine gösterge ekranın ısıtma bujisi arızası yanabilir.
9- Dizel Partikül Filtresi (DPF) Tıkalı Uyarı İşareti
Dizel motorların egzoz gazındaki atmosferi kirleten maddeler benzinli motorlara göre 2 kat daha fazladır. Bu sebeple tüm ülkeler özellikle küresel ısınmaya karşı sert yasalar çıkarırlar. Fiat ise multijet motorları ile dünyanın en çok dizel motor üreten markalarından bir tanesidir. 1 Ocak 2011 yılında yürürlüğe giren Euro 5 emisyon yasaları gereği DPF (dizel partikül filtresi) bulundurulması zorunludur. Dizel partikül filtresi egzoz borusunda bulunur ve paladyum maddesinden üretilmiştir. Bu parçanın görevi egzoz gazındaki zararlı partikülleri tutarak havaya salınmasını önlemektir. Ancak zamanla DPF içerisindeki kurum tıkanmasına neden olur. Bu durumda sürücüye bilgi vermek için gösterge ekranında DPF uyarı ışığı yanar. Ayrıca yol bilgisayarında dizel partikül filtresi temizliği sürüşe devam edin diye uyarı yazısı çıkar. DPF’nin tıkanmaması için her 2 bin kilometrede yarım saat aracı 2500 devir ve üzerinde aralıksız kullanmak gerekir. Ancak kendi kendini temizleyemeyecek kadar tıkalı ise egzoz ustası tarafından temizlenmesi gerekebilir.
10- ESP Aktif Uyarı İşareti
ESP “Electronic Stability Program” araçların yol tutuşumu artıran en önemli güvenlik donanımlarından bir tanesidir. Fiat Bravo’da da ESP sistemi bulunmaktadır. Görevi yol şartlarına göre teker hızlarını ayarlayarak yol tutuşunu artırmaktır. Sistem aktif edildiği zaman “ESP ON” veya ESP aktif şeklinde gösterge panelinde uyarı işareti çıkmaktadır.
11- ESP/ASR Sistemi Müdahalesi Uyarı Işığı
Fiat Bravo’da ESP ve ASR sistemi aktif olarak araca müdahale ettiği zaman gösterge ekranında ESP ışığı yanıp söner. Bu işaretin anlamı aracın tehlikeli bir durumda olduğunu sistemin sürüş güvenliğine etki ettiğini göstermektir.
12- ESP OFF Uyarı Işığı
ESP (Elektronik Stabilite Programı), aracın savrulmasını önleyerek sürüş güvenliğini artıran hayati bir sistemdir ve yeni araçlarda yasal olarak zorunludur. Bu sistem, Fiat Bravo aracınızda tehlike anında tekerleklere fren uygulayarak ve motor gücünü düzenleyerek aracı yolda tutar. Ancak aracın kar veya çamura saplanması gibi özel durumlarda, sürücü tarafından manuel olarak kapatılabilir. Bu durumda gösterge panelinde ESP OFF uyarı ışığı yanar. Bu ışık bir arıza olduğunu değil, sistemin sürücü tarafından bilinçli olarak devre dışı bırakıldığını gösterir. Patinaj gerektiren durum sona erdiğinde, güvenli bir sürüş için sistemin tekrar devreye alınması çok önemlidir. Eğer sistem açıldığı halde ışık sönmüyorsa veya sürüş esnasında kendiliğinden yanıyorsa, bu bir arızaya işaret ettiğinden araç servise götürülmelidir.
13- ABS Arıza Lambası
ABS (Kilitlenme Karşıtı Fren Sistemi), ani ve sert frenlemelerde tekerleklerin kilitlenmesini engelleyerek sürücünün direksiyon hakimiyetini korumasını sağlayan kritik bir güvenlik donanımıdır. Özellikle kaygan zeminlerde aracın kaymasını önleyerek durma mesafesini optimize eder ve bu nedenle Fiat Bravo gibi tüm yeni araçlarda standart olarak bulunur. Gösterge panelinde yanan ABS arıza lambası, bu sistemde bir sorun olduğunu ve devre dışı kaldığını gösterir. Bu durumda aracın normal frenleri çalışmaya devam eder ancak panik fren anında tekerlekler kilitlenebilir. Güvenlik riski oluşturduğu için ABS ışığı yandığında, aracın en kısa sürede bir servise götürülerek kontrol ettirilmesi gerekir.
14- Lastik Basıncı Düşük / TPMS Uyarısı
TPMS (Lastik Basıncı İzleme Sistemi), araç lastiklerinin içerisindeki hava basıncını sürekli olarak denetleyen ve sürüş güvenliğini artıran bir sistemdir. Bu teknoloji, 1 Kasım 2014’ten sonra üretilen Fiat Bravo gibi tüm yeni araçlarda yasal bir zorunluluk haline gelmiştir. Gösterge panelinde yanan lastik basıncı uyarı ışığı, bir veya daha fazla lastiğin hava basıncının üreticinin tavsiye ettiği güvenli seviyenin önemli ölçüde altına düştüğünü gösterir. Düşük lastik basıncı, yol tutuşunun zayıflamasına, yakıt tüketiminin artmasına ve lastiğin aniden patlama riskine neden olabilir. Bu uyarı ışığı yandığında, sürücünün en kısa sürede güvenli bir yerde durarak lastik basınçlarını kontrol etmesi ve ideal seviyeye getirmesi gerekir.
15- Yakıt Seviyesi Düşük (Benzin Işığı)
Gösterge panelindeki yakıt seviyesi düşük uyarı ışığı, yakıt deposundaki yakıtın rezerv seviyesine indiğini ve aracın acilen yakıta ihtiyacı olduğunu belirtir. Bu ışık yandığında, Fiat Bravo gibi birçok modern otomobilde genellikle sürücüyü en yakın benzin istasyonuna ulaştıracak kadar yakıt kalmış demektir. Bu miktar genellikle 5 ila 10 litre arasında olup, yaklaşık olarak 50 ila 80 kilometrelik bir menzil sunar. Ancak sürekli olarak düşük yakıt seviyesiyle aracı kullanmak, yakıt pompasının yeterince soğuyamamasına ve hava yaparak arızalanmasına neden olabilir. Bu nedenle, yakıt uyarı ışığı yandığı anda vakit kaybetmeden yakıt almak, olası daha büyük masrafların ve yolda kalma riskinin önüne geçmek için en doğru davranıştır.
16- Far Yükseklik Ayarı Uyarısı
Otomatik far yükseklik ayarı, özellikle xenon veya LED farlarla donatılmış araçlarda, aracın yük durumuna (yolcu ve bagaj ağırlığı) göre farların aydınlatma açısını otomatik olarak ayarlayan bir sistemdir. Bu sistem, karşıdan gelen sürücülerin gözünü almayı önler ve en uygun yol aydınlatmasını sağlar. Fiat Bravo’nun far ayar sisteminde arıza meydana geldiğinde, gösterge panelinde far yükseklik ayarı uyarı ışığı yanar. Bu uyarı, sistemin devre dışı kaldığını ve farların manuel olarak da ayarlanamayabileceğini gösterir. Bu durumda farlar ya çok aşağıyı aydınlatarak görüş mesafesini kısaltır ya da çok yukarıyı aydınlatarak diğer sürücüler için tehlike oluşturur. Bu nedenle, ışık yandığında aracın bir an önce yetkili servise götürülmesi önemlidir.
17- Uzun Farlar Aktif (Mavi) Uyarı Işığı
Gösterge panelinde yanan mavi renkli uzun farlar aktif ışığı, bir arıza belirtmek yerine sürücüye bilgilendirme amacıyla yanar. Bu mavi simge, aracın uzun hüzmeli farlarının devrede olduğunu ve yolu maksimum mesafede aydınlattığını gösterir. Fiat Bravo dahil olmak üzere tüm arabalarda özellikle ışıksız ve boş yollarda görüşü artırmak için kullanılan uzun farlar, karşıdan gelen veya önünüzde seyreden başka bir araç olduğunda diğer sürücülerin gözünü alarak tehlike yaratabilir. Bu nedenle, bu mavi ışık yanarken trafikteki diğer araçlara dikkat etmek ve gerekli durumlarda kısa farlara geçiş yapmak güvenli bir sürüş için zorunludur.
18- Ön Sis Farları Açık (Turuncu/Sarı) İkaz Lambası
Gösterge panelinde yanan ön sis farı açık ışığı, bir arıza değil, sürücüye sis farlarının aktif olduğu bilgisini veren bir uyarıdır. Bu simge genellikle turuncu veya sarı renkte olur. Fiat Bravo bazı donanım paketlerinde ön sis farları, özellikle yoğun sis, kar veya şiddetli yağmur gibi görüş mesafesinin ciddi şekilde düştüğü koşullarda yolu daha geniş bir açıyla aydınlatarak yakın mesafedeki görüşü artırmak için tasarlanmıştır. Ancak normal hava koşullarında kullanıldığında, güçlü ve yere yakın ışığı nedeniyle karşıdan gelen sürücülerin gözünü alabilir. Bu yüzden, görüş koşulları iyileştiğinde ön sis farlarının kapatılması hem yasal bir zorunluluktur hem de sürüş güvenliği açısından önemlidir.
19- Arka Sis Farı Açık Uyarı İşareti
Gösterge panelinde yanan arka sis farı açık ışığı, sürücüye arka sis lambasının devrede olduğunu bildiren bir uyarıdır ve genellikle turuncu veya sarı renktedir. Fiat Bravo gibi araçlarda bulunan arka sis farı, normal stop lambalarından çok daha parlak bir ışık yayarak yoğun sis, şiddetli yağmur veya kar fırtınası gibi görüşün neredeyse sıfıra indiği koşullarda arkadaki sürücülerin sizi fark etmesini sağlar. Ancak bu güçlü ışık, normal hava koşullarında veya hafif yağmurda kullanıldığında arkadan gelen sürücülerin gözünü kamaştırabilir ve fren lambasıyla karıştırılmasına neden olabilir. Bu sebeple, yalnızca görüş mesafesi tehlikeli derecede düştüğünde kullanılmalı ve koşullar düzelir düzelmez kapatılmalıdır.
20- Elektrik Destekli Direksiyon (Dualdrive) Devrede Uyarı İşareti
Fiat’ın bazı modellerinde Elektrik Destekli Direksiyon (Dualdrive), direksiyonu daha hafif ve kolay çevrilebilir hale getiren bir sistemdir. Bu sistemin en bilinen özelliği “City” modudur. Sürücü, genellikle üzerinde direksiyon simgesi bulunan bir düğmeye basarak “City” modunu aktif ettiğinde, direksiyon normalden çok daha yumuşak hale gelir. Bu özellik, özellikle park etme ve düşük hızlı şehir içi manevraları sırasında büyük kolaylık sağlar. Gösterge panelinde yanan “City” yazısı veya direksiyon simgesi, bir arıza olduğunu değil, bu konfor modunun devrede olduğunu gösterir. Hız belirli bir seviyeyi aştığında (genellikle 30-40 km/s), sistem sürüş güvenliği için otomatik olarak normal sertliğe döner.
21- Vites Değişim Önerisi (GSI Göstergesi) İkaz İşareti
GSI (Gear Shift Indicator), yani Vites Değişim Önerisi, yakıt ekonomisini optimize etmek ve daha çevreci bir sürüş sağlamak amacıyla tasarlanmış bir bilgilendirme sistemidir. Fiat Bravo gibi modern manuel vitesli araçlarda bulunan bu özellik, motor devri, araç hızı ve gaz pedalının konumunu analiz ederek sürücüye en uygun vitese geçmesi için tavsiyede bulunur. Gösterge panelinde genellikle yukarı veya aşağı yönlü bir ok ya da geçilmesi önerilen vitesin numarası belirir. Bu gösterge bir arıza değil, tamamen ekonomik sürüşü teşvik eden bir yardımcıdır. Sürücü bu tavsiyelere uyarak vites değiştirdiğinde yakıt tüketimini ve CO2 emisyonunu önemli ölçüde düşürebilir.
22- Start&Stop Sistemi Uyarısı Işığı (Yuvarlak İçinde A Harfi)
Bu gösterge, aracınızın Start&Stop sisteminin durumunu belirtir. Genellikle motorun otomatik olarak durduğunu (örneğin trafik ışıklarında beklerken) veya çalışmaya hazır olduğunu gösterir. Sistem düzgün çalıştığında ve devreye girdiğinde veya bir nedenle devre dışı kaldığında bu ışık yanabilir. Örneğin, bir Fiat Bravo’da akü şarj seviyesi yetersizse veya motor ideal çalışma sıcaklığına ulaşmadıysa sistem geçici olarak kullanılamayabilir ve bu uyarı ışığı ilgili durumu sürücüye bildirir. Bu, yakıt verimliliğini artıran ve emisyonları azaltan bu akıllı sistemin işleyişi hakkında bilgi verir. Gösterge ekranında sarı veya turuncu renkte yuvarlak içinde A harfi ve yanında ünlem işareti olarak sembol edilir.
23- Start&Stop Devrede Uyarısı
“Start&Stop Devrede” ifadesi, aracınızın Start&Stop sisteminin o an aktif olarak çalıştığını gösterir. Bu durum, motorun dur-kalk trafikte veya trafik ışıklarında beklerken yakıt tasarrufu sağlamak amacıyla otomatik olarak durduğunu ve ardından tekrar hareket etmeye hazır olduğunuzda sorunsuz bir şekilde yeniden çalıştığını belirtir. Bu, sistemin belirlenen koşullar altında başarılı bir şekilde işlevini yerine getirdiğini gösteren bir durumdur.
24- Start&Stop Devre Dışı Bırakıldı Uyarı İşareti
Bu gösterge, aracınızdaki Start&Stop sisteminin bilinçli olarak veya belirli koşullar nedeniyle pasif hale getirildiğini bildirir. Sürücü tarafından manuel olarak devre dışı bırakıldığında veya sistemin optimum çalışması için gereken koşullar (örneğin, dış sıcaklık, akü şarj seviyesi, motor sıcaklığı veya Fiat Bravo modelinde olduğu gibi bazı özel araç fonksiyonlarının aktif olması) sağlanamadığında bu ışık yanabilir. Bu uyarı, sistemin geçici olarak devrede olmadığını ve motorun otomatik olarak durmayıp çalışmaya devam edeceğini gösterir.
25- Programlı Servis/Bakım Zamanı Geldi Uyarı Lambası
Fiat Bravo aracınızın gösterge panelinde İngiliz anahtarı (service) simgesi yandığını görüyorsanız, bu bir arıza olduğunu değil, aracınızın programlı bakım zamanının geldiğini gösterir. Fiat, araçların motor ömrünü uzatmak ve performansını korumak için belirli kilometre veya zaman aralıklarında (genellikle 10.000 km veya 1 yıl) periyodik bakım yapılmasını önerir. Bu süre dolduğunda, sistem sürücüyü bilgilendirmek için bu uyarı ışığını yakar. Bakım yapıldıktan sonra, yetkili servis veya özel servisler tarafından bu gösterge bir sonraki bakım periyoduna kadar sıfırlanır. Eğer bakımı yapıldığı halde ışık yanmaya devam ediyorsa, servise giderek sıfırlatma işlemini yaptırmanız gerekir.
26- Yolcu Hava Yastığı Devre Dışı Bırakılmış Arıza İşareti
Gösterge panelinde yanan bu uyarı ışığı, ön yolcu koltuğuna ait hava yastığının manuel olarak devre dışı bırakıldığını gösterir. Bu bir arıza değildir. Özellikle ön yolcu koltuğuna bebek veya çocuk koltuğu yerleştirilmesi gerektiğinde, olası bir kaza anında hava yastığının açılıp çocuğa zarar vermesini önlemek amacıyla bu sistem kapatılır. Genellikle torpido gözünün içinde veya yanında bulunan bir anahtar yuvası ile bu işlem yapılır. Ön yolcu koltuğunda bir yetişkin oturacağı zaman, can güvenliği için hava yastığının tekrar aktif hale getirilmesi kesinlikle unutulmamalıdır. Eğer sistem aktif olduğu halde ışık yanıyorsa, airbag sisteminde bir arıza olabilir.
27- Emniyet Kemeri Takılı Değil Uyarı Lambası
Bu kırmızı renkli uyarı ışığı, sürücünün veya ön yolcunun emniyet kemerini takmadığını belirtir. Fiat Bravo’da bu uyarı, belirli bir hızın üzerine çıkıldığında veya belirli bir süre geçtikten sonra sesli bir ikaz ile birlikte yanar. Emniyet kemeri, pasif güvenlik sistemlerinin en önemlisidir ve bir kaza anında hayat kurtarır. Bu ışık yandığında, tüm yolcuların emniyet kemerlerinin doğru bir şekilde takıldığından emin olmalısınız. Eğer kemer takılı olduğu halde ışık sönmüyorsa, koltuk altındaki sensör soketinde veya toka içerisindeki sensörde bir arıza olabilir.
28- İmmobilizer / Anahtar Tanınmadı Arıza Işığı
Gösterge panelinde araba üzerinde kilit simgesi veya anahtar simgesi yanıyorsa, bu aracın immobilizer sisteminde bir sorun olduğunu gösterir. İmmobilizer, aracın orijinal anahtarı olmadan çalıştırılmasını engelleyen bir hırsızlık önleme sistemidir. Bu ışık yanıyorsa, araç anahtardaki çipi okuyamıyor demektir. Sebepleri arasında anahtarın pilinin zayıf olması, anahtarın içindeki transponder çipinin bozulması, kontak etrafındaki okuyucu antenin arızalanması veya nadiren de olsa ECU ile ilgili bir iletişim sorunu olabilir. Genellikle yedek anahtarla denendiğinde sorun çözülür. Eğer çözülmezse bir oto anahtarcı veya servisten yardım almak gerekir.
29- Direksiyon Kilitli Uyarısı / Arızası
Bu uyarı ışığı, direksiyon kilidinin aktif olduğunu veya elektronik direksiyon kilit sisteminde (EFL – Electronic Steering Lock) bir arıza meydana geldiğini gösterir. Kontağı kapattıktan sonra direksiyonu çevirdiğinizde mekanik kilit devreye girer ve bu normaldir. Ancak marşa basarken bu ışık yanıp sönüyor ve direksiyon kilidi açılmıyorsa, sistem arızalı demektir. Fiat Bravo’da bu durum genellikle direksiyon kolon modülündeki bir arızadan veya akünün zayıf olmasından kaynaklanabilir. Direksiyonu hafifçe sağa sola oynatarak kontağı çevirmeyi deneyebilirsiniz. Sorun devam ederse, servise başvurmak en doğrusudur.
30- Cam Suyu Seviyesi Düşük Uyarı Lambası
Gösterge panelinde beliren bu sarı renkli uyarı işareti, ön cam silecek suyunun deposundaki seviyenin minimumun altına düştüğünü belirtir. Bu bir arıza değil, sürücüyü bilgilendirme amaçlı bir ikazdır. Özellikle yağmurlu ve çamurlu havalarda görüş güvenliği için silecek suyunun dolu olması kritik öneme sahiptir. Bu uyarıyı gördüğünüzde, en kısa sürede aracınıza uygun cam suyunu eklemeniz gerekir. Eğer depoyu doldurduğunuz halde ışık sönmüyorsa, depodaki seviye sensörü (şamandıra) takılı kalmış veya arızalanmış olabilir.
31- Vites Kutusu (Şanzıman) Arızası İkaz Lambası
Genellikle dişli çark içinde bir ünlem işareti şeklinde olan bu uyarı ışığı, şanzıman sisteminde ciddi bir mekanik veya elektronik arıza olduğunu gösterir. Özellikle Fiat Bravo’nun Dualogic (MTA) yarı otomatik şanzımanlarında bu uyarı görülebilir. Şanzıman yağı seviyesinin düşük olması, selenoid valflerde arıza, vites robotunun hidrolik basınç kaybetmesi veya şanzıman kontrol ünitesinde (TCU) bir sorun olması bu ışığın yanmasına neden olabilir. Araç vites geçişlerinde zorlanabilir, sarsıntılı çalışabilir veya “vites kutusunu kontrol ettirin” uyarısı verebilir. Bu ışık yandığında aracı kullanmaya devam etmek şanzımana daha büyük zararlar verebilir, bu yüzden derhal bir ustaya gösterilmelidir. Kırmızı dişli içinde ünlem işareti şeklinde yanar.
32- Kapı/Bagaj/Kaput Açık Uyarısı
Bu simge, aracın bir veya daha fazla kapısının, bagaj kapağının veya motor kaputunun tam olarak kapatılmadığını gösterir. Genellikle kırmızı renkte yanar ve hangi kapının açık olduğunu yol bilgisayarı ekranında şematik olarak gösterir. Sürüş güvenliği ve hırsızlığa karşı önlem olarak tüm kapıların kapalı olduğundan emin olunmalıdır. Eğer tüm kapılar kapalı olduğu halde uyarı sönmüyorsa, ilgili kapının kilit mekanizması içindeki veya kapı direğindeki sensör (müşür) arızalanmış veya takılı kalmış olabilir.
33- Dış Hava Sıcaklığı Uyarısı (Buzlanma Riski)
Gösterge panelinde kar tanesi simgesi belirdiğinde, bu bir arıza değil, dış hava sıcaklığının donma noktasına yaklaştığını ve yolda gizli buzlanma riski olabileceğini bildiren bir güvenlik uyarısıdır. Bu uyarı genellikle dış hava sıcaklığı +3°C veya altına düştüğünde aktif olur. Çünkü hava sıcaklığı sıfırın biraz üzerinde olsa bile, köprüler, viyadükler ve gölgelik alanlardaki yol yüzeyi donmuş olabilir. Bu uyarıyı gördüğünüzde, hızınızı düşürmeli, ani direksiyon hareketlerinden ve sert frenlemelerden kaçınmalısınız.
34- Hız Limiti Uyarısı Aktif İkaz Lambası
Bu gösterge, sürücü tarafından önceden ayarlanmış olan hız limitinin aşıldığını bildirir. Fiat Bravo’da menü üzerinden belirli bir hız (örneğin 120 km/s) ayarlayabilirsiniz. Bu hızı aştığınızda, sistem sizi sesli ve görsel bir sinyal ile uyarır. Bu, özellikle hız sınırlarına uymak ve ceza yemekten kaçınmak için kullanışlı bir özelliktir. Bir arıza belirtisi değildir ve menüden kapatılabilir veya limiti değiştirilebilir.
35- EOBD / ECU Motor Yönetim Sistemi Arızası
Bu uyarı, genellikle standart motor arıza lambasıyla birlikte veya “Motor Kontrol Sistemini Kontrol Ettirin” mesajıyla belirir. EOBD (European On-Board Diagnostics), aracın emisyonla ilgili tüm bileşenlerini denetleyen sistemdir. Bu ışığın yanması, lambda (oksijen) sensörü, katalitik konvertör, EGR valfi veya yakıt enjeksiyon sisteminde emisyon değerlerini etkileyen bir arıza olduğunu gösterir. Araçta performans düşüklüğü, tekleme ve yakıt tüketiminde artış görülebilir. Sorunun tespiti için aracın diyagnostik cihaza bağlanması gerekmektedir.
Kaynak: ototetkik.com